Dick Verheul in De Lantaern in Zevenaar - foto Gudrun
Zaterdag 11 januari speelde ik tien liedjes bij het open Podium in muziekcafé De Lantaern in Zevenaar. Hierbij een opname van Het Eerste Liedje. Ik schreef het in september 2023 nadat ik had aangekondigd dat ik voortaan als liedjesschrijver door het leven zou gaan. Omdat ik vreesde dat ik niet genoeg onderwerpen zou kunnen bedenken voor liedjes, had ik een lijst gemaakt met wel dertig thema’s. Maar toen kwam er weer keuzestress: Wat moet je kiezen? Na een paar weken ontstond dit eerste liedje.
Hier tien liedjes die ik schreef in 2024, plus enkele oudere Nederlandse liedjes. Alle liedjes zijn al eerder gepubliceerd in de Nieuwsbrief Groene Verhalen. De bedoeling is dat er in 2025 nog veel meer liedjes zullen volgen. Wie benieuwd is, kan zich abonneren op de maandelijkse Nieuwsbrief Groene Verhalen.
1. Kom erbij
In de zomer maakte ik dit liedje, om het begin van de voorstelling aan te kondigen. De instrumentale versie met mondharmonica gebruikte ik als ik rond ging om publiek te verzamelen.
–
2. Iets van de wereld zien
Sommige mensen denken bij ‘iets van de wereld zien’ aan een vliegtuig. Maar het is in de allereerste plaats een kwestie van je ogen open zetten.
–
3. Dag van de Aarde
Het lied dat ik maakte ter gelegenheid van de jaarlijkse internationale Dag van de Aarde (Earth Day) op 22 april. Het rijmt niet, daardoor is het voor iedereen eenvoudig om er actuele coupletten bij te maken.
–
4. Dansen in het bos
Een eenvoudig liedje om mee te zingen. Ik hoop dat iemand er ooit een toepasselijk sprookjesachtig dansje bij verzint.
–
5. Mens Durf te Leven
Dirk Witte schreef het lied in 1917 en Jean Louis Puisuisse zong de eerste versie. Later is dit lied vertolkt door vele snderen, onder wie Ramses Shaffy en Wende Snijders. Het is nog altijd actueel.
–
6. Engelse ziekte
Mensen die dit liedje horen begrijpen eerst niet waar het naartoe gaat. Daarna zijn ze even in verwarring en ongeveer halverwege het eerste couplet beginnen ze te lachen.
–
7. Geef Vlierhof een nieuw dak
Vlierhof, een leefgemeenschap in Keeken, niet ver van Nijmegen, hield in 2024 een crowdfundingsactie voor de vernieuwing van het dak van de boerderij. Ik schreef het liedje om de actie te steunen en de bewoners hebben het uit volle borst gezongen.
–
8. Daar kwam ene boer uit Zwitserland
Het volksliedje over de kleermaker die slecht werk leverde dateert uit de zeventiende eeuw. Mogelijk wordt hier de spot gedreven met Jean de Labadie, een Franse gereformeerde dominee die via Zwitserland naar Nederland kwam en een sekte begon die zich later in het Friese Wiewert vestigde.
–
9. Het Geheim van Koning Midas
Het originele verhaal komt uit de Griekse mythologie. In dat verhaal sterft Midas van schaamte als het geheim aan het licht komt, maar dat leek me niet nodig. Het was eigenlijk bedoeld als liedje, maar een wijsje kwam er nog niet, dus vooralsnog is het een gedicht.
–
10. Komt vrienden in het ronde
Dit lied, ook wel Het Slijperswiel genoemd, is een oud volkslied. Ik vond een uitgebreide versie met 21 coupletten in een zangbundel De Vino Caser of de Amsterdamse pakhuis vreugt uit 1783.
–
11. Het monster in de spiegel
Lang geleden huisde er een gevaarlijk monster in een van de werfkelders aan de Oudegracht in Utrecht. Wie het monster in de ogen keek verschroueide, totdat er alleen nog maar een hoopje as overbleef.
–
12. De Internationale
Dit is het lied dat gezongen wordt op de Eerste Mei, de internationale Dag van de Arbeid. De oorspronkelijke Franse tekst werd in 1871 geschreven door de Franse liedjesschrijver Eugène Pottier. Aanvankelijk werd het lied gezongen op de wijs van de Marseillaise, het Franse volkslied. De Vlaamse componist Pierre De Geyter schreef er in 1888 een eigen melodie voor. Tijdens de bijeenkomst van de Tweede Internationale in 1892 werd het lied uitgeroepen tot het strijdlied van de arbeidersbeweging. De Nederlandse vertaling is van Henriette Roland Holst, ze schreef die in 1899. De Internationale is in meer dan honderd talen vertaald.
–
13. Lied over de Vrede
Op 16 februari 2024 zong een groot gelegenheidskoor van 300 mensen op het Oldehoofsterkerkhof in Leeuwarden het lied Prayer of the Mothers van Yael Deckelbaum, in de Engelse vertaling van Loes Swinkels. Ze zongen met de situatie in Israël en Gaza in gedachten. Ze werden begeleid door 20 muzikanten en 30 dansers. Het was een mooie gebeurtenis en naar aanleiding daarvan schreef ik een vredeslied.
–
14. Een Nieuw Begin
Ik schreef het lied naar aanleiding van oud-en-nieuw 2023-20024. Maar eigenlijk kan elke dag een nieuw begin zijn en er is altijd hoop.
De abonnees van de Nieuwsbrief Groene Verhalen kunnen de 14 liedjes als compleet album downloaden, met daarbij een tekstboekje met gitaarakkoorden. Zie de nieuwsbrief voor de link.
Zondag 25 augustus trad ik op tijdens het Open Podium in De CultuurHoek in Driebergen. Hierbij enkele fragmenten.
De CultuurHoek biedt een breed cultureel aanbod van exposities, optredens, filmavonden, cursussen en workshops. Samen met tientallen vrijwilligers hebben plaatselijke kunstenaars en creatieven de voormalige wagenschuur van de firma Hoek omgebouwd tot een gastvrije ontmoetingsplek voor de inwoners van Driebergen en omgeving.
Hier de liedjes die ik in 2023 schreef, plus enkele liedjes die ik al eerder maakte en een paar oudere Nederlandse liedjes. Alle liedjes zijn al eerder gepubliceerd in de Nieuwsbrief Groene Verhalen. De bedoeling is dat er in 2024 nog veel meer liedjes zullen volgen. Wie benieuwd is, kan zich abonneren op de maandelijkse Nieuwsbrief Groene Verhalen.
Alowieke zet een kopje koffie De kopjes koffie die Alowieke zet zijn altijd heel bijzonder
De gedachten zijn vrij Het lied wordt al eeuwenlang gezongen als protest tegen censuur en onderdrukking. De oorspronkelijke versie ‘Die Gedanken sind frei’ werd in de achttiende eeuw geschreven door een onbekende schrijver. De Nederlandse vertaling is van zangeres Cobi Schreijer (1922-2005).
De zon weerom Een hoopvol lied, geschreven in november 2023 in de pipowagen op de Swetteblom
Een toffe Plek Vlierhof is een kleinschalige ecologische woongemeenschap, met een boomgaard, groentetuin en grote kas. De bewoners wonen en werken op deze prachtige plek, die ze met liefde hoeden. Web: www.vlierhof.org De melodie is van Friedrich Wilhelm Möller (1911-1993)
Het Eerste Liedje Het Eerste Liedje zag op 1 oktober 2023 het licht, een maand nadat Dick Verheul had aangekondigd voortaan als liedjesschrijver door het leven te willen gaan.
Het broekie van Jantje Een lied van de bekende dichter-zanger, illustrator en kunstschilder J.H. Speenhoff (1869-1945). Hij schreef het in 1904.
Het Uienlied Als je samen eten aan het koken bent, dan moet je soms even wachten tot de aardappels gaar zijn. Dat is een goed moment om even een liedje te maken.
Inclusieve veiligheid Een lied ter gelegenheid van een studiedag van de Werkgroep Inclusieve Veiligheid in 2018. Web: samenveilig.earth
Plastic kan nu echt niet meer Lied ter gelegenheid van de Dag van de Aarde (Earth Day) 2018.
Schaapskleren Een liedje naar aanleiding van de tweedekamerverkiezingen op 22 november 2023.
Terug te zijn in Friesland Een liedje over het leven in een pipowagen op het Friese Platteland.
Vier weverkens Een lied uit een tijd dat de wevers in de textielindustrie een armoedig leven leidden. Als een muisje in hun schapraai (provisiekast) zou kruipen, dan zou het van honger sterven. In het refrein is het geluid van een weefgetouw te horen.
De abonnees van de Nieuwsbrief Groene Verhalen kunnen de 12 liedjes als compleet album downloaden, met daarbij een tekstboekje met gitaarakkoorden. Zie de nieuwsbrief voor de link.
Aan het begin van 2024 wens ik iedereen toe dat alles beter wordt voor iedereen. Hierbij het lied ‘Een nieuw begin’ als start van een mooi jaar.Zing gerust mee!
Groene Verhalen 24 besluit met het lied Mens Durf te Leven. Het werd in 1917 geschreven door Dirk Witte en het is door vele artiesten gezongen, onder wie Louis Pisuisse, Ramses Shaffy, Wende en Huub van der Lubbe.
De strekking: bepaal zelf hoe je wilt leven. “Je kop in de hoogte, je neus in de wind. En lap aan je laars wat een ander ervan vindt”.
Mensen die duurzaam willen leven zullen vaak wel iets herkennen in de tekst. Wie consequente keuzes maakt krijgt vaak kritiek van mensen die het wat minder nauw nemen met hun verantwoordelijkheden.
Mens durf te leven
Je leeft maar heel kort, maar een enkele keer En als je straks anders wilt, kun je niet meer Mens durf te leven Vraag niet elke dag van je korte bestaan: Hoe hebben m’n pa en m’n grootpa gedaan? Hoe doet er m’n neef en hoe doet er m’n vrind? En wie weet, hoe of dat nou m’n buurman weer vindt? En – wat heeft ‘Het Fatsoen’ voorgeschreven? Mens, durf te leven!
De mensen bepalen de kleur van je das De vorm van je hoed, en de snit van je jas En – van je leven Ze wijzen de paadjes, waarlangs je mag gaan En roepen ‘o foei!’ als je even blijft staan Ze kiezen je toekomst en kiezen je werk Ze zoeken een kroeg voor je uit en een kerk En wat j’aan de armen moet geven Mens, is dat leven?
De mensen – ze schrijven je leefregels voor Ze geven je raad en ze roepen in koor: Zo moet je leven! Met die mag je omgaan, maar die is te min Met die moet je trouwen – al heb je geen zin En daar moet je wonen, dat eist je fatsoen En je wordt genegeerd als je ’t anders zou doen Alsof je iets ergs had misdreven Mens, is dat leven?
Het leven is heerlijk, het leven is mooi Maar – vlieg uit in de lucht en kruip niet in een kooi Mens, durf te leven Je kop in de hoogte, je neus in de wind En lap aan je laars hoe een ander het vindt Hou een hart vol van warmte en van liefde in je borst Maar wees op je vierkante meter een Vorst! Wat je zoekt, kan geen ander je geven Mens, durf te leven!
Welkom bij Groene Verhalen op de drempel van 2023. Laten we hopen dat het een heel mooi en duurzaam en vredevol jaar gaat worden. Op dit moment wordt er nog hard gewerkt aan aflevering 23, die op woensdag 4 januari zal verschijnen. Als voorproefje hier alvast het lied Plastic kan nu echt niet meer, in het kader van de goede voornemens voor het nieuwe jaar. Tot woensdag!
Aflevering 21 van Groene Verhalen besluit met het lied ‘Sla Alarm voor het klimaat’, door het Alkmaars Straatorkest. Het lied uit 2021 blijft actueel, nu de klimaatconferentie in Egypte op het punt staat te beginnen.
Het Alkmaars Straatorkest speelt en zingt over alles wat hen in deze tijd bezighoudt. Vrijwel alle liederen zijn door hen zelf geschreven en op muziek gezet. De ruim 20 leden zingen en begeleiden zichzelf daarbij op gitaren, accordeon, trekharmonica, saxofoon, viool, fluiten, ritme, mondharmonica en ukelele.
Het begon veertig jaar geleden toen een aantal Alkmaarse muzikanten meedeed aan een demonstratie tegen het toenmalige Chileense bewind. Ze begeleidden zichzelf met hun meegebrachte instrumenten, waarop verschillende zangers en zangeressen zich aansloten. Het Alkmaars Straatorkest was geboren! Vele demonstraties volgden, zoals Ban de Bom en Baas in eigen Buik. In de loop der jaren veranderde het activistische karakter van ASO en werd het een vrolijk maatschappijkritisch koor/orkest met nummers over alles wat de leden bezig houdt in de maatschappij.
Het lied ‘Sla Alarm voor het Klimaat’ werd speciaal geschreven voor het Klimaatalarm op 14 maart 2021.
Sla Alarm voor het klimaat
Hé kom naar buiten toeters en fluiten Ja sla alarm, sla alarm, sla alarm, larm, larm Kom naar buiten toeters en fluiten want de wereld wordt te warm!
’t Gaat er om spannen, potten en pannen Hoe hard je slaat, hard je slaat, hard je slaat, slaat, slaat ’t Gaat er om spannen, potten en pannen Sla alarm voor het klimaat!
En kom in drommen, roffel op trommen Opdat je weet, niet vergeet, niet vergeet, geet, geet Kom in drommen, roffel op trommen Anders wordt het veel te heet!
Daar verschijnen ook tamboerijnen Laat je maar gaan, laat je gaan, laat je gaan, gaan, gaan Daar verschijnen ook tamboerijnen want de toekomst gaat ons aan!
Klokkentoren, laat je maar horen en luidt je bel, luidt je bel, luidt je bel, bel, bel Klokkentoren, laat je maar horen want er staat zo veel op ’t spel!
Span alle snaren, viool gitaren en zet de toon, zet de toon, zet de toon, toon, toon Span alle snaren, viool gitaren Voor een aarde groen en schoon!
Nu met z’n allen, laat het maar knallen Sla alarm hier op straat, hier op straat, straat, straat Met z’n allen, laat het maar knallen Sla alarm voor het klimaat Ja met z’n allen, laat het maar knallen Sla alarm voor het klimaat!
Aan het einde van Groene Verhalen aflevering 15 is een vredeslied te horen, met het oog op de actualiteit. Het lied ‘Mensen gevraagd’ wordt gezongen dor de in 2003 overleden protestzanger Jos Linnebank, begeleid door de muzikanten van ‘Op hoop van…’. De tekst van het lied is van Coert Poort.
Mensen gevraagd om de vrede te leren waar geweld door de eeuwen model heeft gestaan Mensen gevraagd die de wegen markeren waarop alles wat leven heeft verder kan gaan
Mensen gevraagd om de noodklok te luiden en om tegen de waanzin de straat op te gaan mensen gevraagd om de tekens te duiden die alleen nog moedwillig zijn mis te verstaan
Mensen gevraagd om hun nek uit te steken voor een andere tijd en een nieuwe moraal mensen om ijzer met handen te breken ook al lijkt het ondoenlijk en paradoxaal
Mensen gevraagd die in naam van de vrede voor behoud van de aarde en al wat daar leeft wapens ook zelf tot een ploeg willen smeden voor een oogst die aan allen weer overvloed geeft
Mensen gevraagd! Er worden mensen gevraagd dringend mensen gevraagd! mensen temidden van mensen gevraagd!